We zijn inmiddels 23 jaar verder in de 21e eeuw. Het afgelopen jaar is een bewogen jaar geweest, met het einde van de corona lockdowns en het begin van een oorlog in Europa. De energieprijzen zijn flink gestegen waardoor de energietransitie in een stroomversnelling is geraakt. De energietrends voor 2023 staan volledig in het teken van het behalen van het doel om 55% minder CO2 uit te stoten in 2030 t.o.v. 1990. Dit moeten we met zijn allen doen, want samen besparen we meer. Hoe we er tot nu toe voorstaan en of we dit doel gaan halen lees je in een van onze eerdere blogs. Voor nu kijken we in deze longread vooruit naar aankomend jaar, zodat jij weet wat waar je op moet letten in 2023.
Inhoudsopgave
1. Milde recessie 2023
Na al het tumult van 2022 beginnen we 2023 met een milde recessie. Het consumenten- en producentenvertrouwen dalen allebei al sinds afgelopen september. Een belangrijke reden hiervoor is de torenhoge inflatie met als grote boosdoener de hoge energieprijzen. Het is maar de vraag of de energieprijzen de dalende trend sinds augustus 2022 zullen blijven doorzetten. Afhankelijk van het winterweer en de geopolitieke spanningen kunnen de energieprijzen ook juist weer stijgen in 2023. Hoe verweer je je hier het beste tegen? Besparen, besparen en nog eens besparen.
2. Slimmer energiemanagement
Hoe kan je dan besparen, besparen en nog eens besparen? Het begint met weten hoe je energieverbruik door tot stand komt. Dit begint met energiemonitoringssoftware. Hiermee weet je hoeveel energie je verbruikt per kwartier. Daarnaast kan je met energieopslagtechnieken slimmer energie opslaan en verbruiken. We zullen een toename van dit soort technieken zien in 2023 voor zowel particulieren als bedrijven. Hoe kan je dan slimmer je energie managen? Het gaat dan om het vinden van de goedkoopste balans tussen inkoop, opslag en verbruik op basis van de weersverwachting en actuele energieprijzen. Het systeem helpt met het bepalen van wanneer de zelf opgewekte stroom van zonnepanelen moet worden gebruikt of opgeslagen, wanneer je je elektrische auto moet opladen, wanneer je wasmachine zal draaien en wanneer de batterij moet opladen met stroom van het net.
3. Veranderende energiecontracten
De heersende onzekerheid op de energiemarkt heeft ervoor gezorgd dat veel particulieren en bedrijven ongewenst een variabel energiecontract hebben. In veel gevallen zijn de prijzen verviervoudigd. Toch bestaat er voor bedrijven de mogelijkheid een vast contract aan te gaan voor een langere looptijd. Waar een vast contract vroeger de normaalste zaak van de wereld was, kiezen sommigen er nu voor een variabel contract aan te houden en te speculeren op de inkoop van energie. Verschillende contractvormen met deels variabele en deels vaste componenten zullen ook steeds meer voorkomen in 2023.
4. Nieuwe belastingen, plafonds en compensaties
In 2023 wordt er geen belasting voor de opslag van duurzame energie (ODE) geheven. Deze wordt nu samengevoegd met de energiebelasting. Daarnaast wordt het btw-tarief weer 21%, wat de verlaging van het btw-tarief naar 9% in 2022 ongedaan maakt. Per kWh elektriciteit en m³ gas betalen we voor elk € 0,07 meer belasting in 2023. Daartegenover staat een belastingteruggave, ook wel de vermindering energiebelasting, van € 597,–. Dit is € 188,– minder dan in 2022. Gelukkig is er het prijsplafond voor energie voor particulieren en bedrijven en bestaat er een energietoeslag voor lage inkomensgroepen in 2023.
5. Ontwikkelingen duurzame energie
In 2022 werd de 2 miljoenste particuliere zonnepaneleninstallatie gerealiseerd en werden de plannen voor waterstoffabrieken in de havens van Rotterdam en Amsterdam bekend gemaakt. Wat gaat er in 2023 nu verder gebeuren? Naar verwachting zullen er in 2023 drie nieuwe windparken op zee met een grootte van 2,28 GW gerealiseerd zijn. In totaal is de wind op zee capaciteit dan 3,78 GW, wat betekent dat de doelstelling van 4,5 GW eind 2023 niet gehaald wordt. Wat betreft zonne-energie, hebben wij na Australië de grootste hoeveelheid geïnstalleerd vermogen per inwoner. Het rendement van zonnepanelen wordt ook steeds beter. Daarnaast kunnen we tegenwoordig zonnepanelen voorzien van kleur, waardoor het aantrekkelijk wordt deze op gevels te plaatsen. Ook bestaan tandemzonnepanelen, waarbij twee zonnecellen op elkaar geplaatst worden. Deze zijn 1,5 keer zo efficiënt. Die zullen zeker de revue passeren in 2023.
6. Onderweg: van het gas af
Uiteindelijk moeten we van het gas af. Volgend jaar nog niet. Wel kunnen we ons gasverbruik flink verminderen. Vanaf 2023 krijg je ook ISDE-subsidie voor slechts één isolatiemaatregel. Daarnaast kan je als je huis beter geïsoleerd is overstappen naar een hybride-warmtepomp, waarbij je je cv-ketel houdt. Zo zorgt de hybride warmtepomp voor de basiswarmte, en springt de cv-ketel bij als het echt heel koud buiten is. Dit scheelt gas, vermindert kosten en reduceert je CO2-uitsoot. Hiervoor zijn mogelijkheden voor particulieren, VvE’s en bedrijven. Tip: kijk ook of er bij jou in de buurt een warmtenet is of wordt aangelegd!
Al met al wordt 2023 een jaar waarin de energietransitie met sneltreinvaart doordendert. Door slimmer met energie om te gaan zullen we de impact van de hogere energierekening minder hard voelen. Daarnaast zullen de ontwikkelingen ervoor zorgen dat onze CO2-uitstoot omlaag gaat. Uiteindelijk moeten we het met zijn allen doen, want ook voor 2023 geldt: samen besparen we meer.
